Con đường chạm tay vào tấm Huy chương vàng Olympic Toán 2014
Vào một ngày giáp Tết nguyên đán Ất Mùi, tôi tha thẩn lướt Facebook trong mùi hương trầm vẩn vương trộn lẫn dư vị năm cũ đang dần nhích đến thời khắc chuyển giao. Giữa những status chờ năm mới, khoảnh khắc “tự sướng” bên bạn bè, người thân của các bạn trẻ, một bức ảnh chụp lại cuốn sổ lưu bút, chằng chịt chữ ký, lời chúc bằng nhiều thứ tiếng khác nhau đã khiến tôi phải dừng đôi tay đang lướt một cách vô thức của mình lại. Tôi click vào bức ảnh và, ồ, hóa ra đây là món quà quý giá nhất của một cậu học sinh vừa trở về từ chương trình giao lưu thanh niên ASEAN tại Hàn Quốc. Chủ nhân của nó là một chàng trai rất trẻ, rất đặc biệt, rất nghị lực – Huy chương vàng Olympic Toán 2014, một trong 10 gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu năm 2014 – em Nguyễn Thế Hoàn.
Nói về Nguyễn Thế Hoàn, xin tạm gác sang một bên những thành tích vượt trội của em để nhìn lại chặng đường chạm tay vào chiếc huy chương vàng danh giá. Bất cứ ai đạt được vinh dự này cũng đều thực sự đáng được tuyên dương, nhưng nếu đó là cậu học trò sinh ra trong một gia đình thuộc diện hộ nghèo, thiếu thốn trăm bề, bố mẹ bỏ quê lên Hà Nội, sống trong lán, làm phụ hồ nuôi con ăn học? Nói đến đây, tôi biết bạn đang nghĩ gì. Đó hẳn là niềm thương cảm và hơn cả là sự khâm phục, ngưỡng mộ gấp nhiều lần.
Năm 2012, Hoàn xuất sắc đỗ liền ba trường chuyên: ĐH Sư phạm Hà Nội, ĐH Khoa học tự nhiên và chuyên Thái Bình. Ước mơ được học tại ngôi trường của nhiều anh chị đạt giải cao thi Olympic quốc tế như Lê Hùng Việt Bảo, Ngô Đăng Tuấn…, Hoàn xin bố mẹ cho lên Hà Nội học. Gói gém cả gia tài chỉ có đúng 2 triệu đồng, bố mẹ em cũng quyết định khăn gói từ giã quê nhà để cùng lên thủ đô, làm phụ hồ kiếm tiền nuôi 2 anh em Hoàn ăn học. Nhà trọ không dám thuê, chỉ dựng lều bạt tạm sống ở các công trình, bất kể nắng mưa.
Dường như nhìn thấu được nỗi vất vả của bố mẹ, từ nhỏ, Hoàn đã sớm có nhận thức. 4 năm cấp 2, đều đặn, cậu học trò nghèo đạp xe 6km từ trường về nhà vào buổi trưa vì sợ mất 12 ngàn tiền ăn, bởi với số tiền ấy, mẹ có thể mua được thức ăn cho 2 anh em trong 1 ngày. Lên cấp 3, Hoàn có đến hàng năm không dám ăn sáng để tiết kiệm cho gia đình. Có lúc em kiệt sức vì nhịn ăn, rồi ốm nhưng vẫn giấu bố mẹ vì sợ tốn tiền nhập viện. Thương bố mẹ bán sức, bươn chải quanh năm với cái nghề “ráo mồ hôi là hết tiền” ấy, Hoàn chỉ biết dùng chính những thành tích cao trong học tập để bù đắp cho sự cực nhọc mà bố mẹ đã hy sinh cho mình. Từng gặp em, tôi không nghĩ ẩn chứa trong thân hình gầy gò ấy lại là một nghị lực phi thường đến thế, khiến bất cứ ai cũng phải ghi nhận, khâm phục và tự hào.
Tháng 7/2014, ngành giáo dục Việt Nam đón nhận “cú nổ lớn” khi hân hoan với thành tích 3 HCV Toán Quốc Tế. Và Nguyễn Thế Hoàn - thí sinh nhỏ tuổi nhất có mặt trong kỳ thi - đã xuất sắc ghi tên mình vào danh sách ấy.
Sau kỳ thi, người ta nói rất nhiều về Nguyễn Thế Hoàn, về tấm huy chương vàng danh giá mà em giành được từ kỳ thi Olympic Toán quốc tế. Giới trẻ cả nước biết về em như là một tấm gương sáng về học tập và nghị lực vượt lên hoàn cảnh. Nhưng đối với tôi, điều quan trọng hơn cả, đó là từ câu chuyện của mình, em đã góp phần truyền cảm hứng tới cho hàng triệu học sinh trên cả nước, về hành trình nỗ lực và theo đuổi ước mơ.